Tantra voor gevorderden…?

Ik belde met iemand die zich afvroeg of ‘Rite of Passage' (de nieuwjaarsretraite) voor gevorderden is? Die vraag werd aangevuld met ‘Ik overweeg deelname maar vraag me af of het wel uitdagend genoeg is?’

Een valide vraag natuurlijk, je zal mij ook niet snel meer vinden bij een introductieworkshop op zondagmiddag. Al zou dat waarschijnlijk op allerlei lagen waanzinnig leerzaam voor me zijn… ‘Wat betekent dat voor jou, gevorderd?' vroeg ik op mijn beurt.

Wat me fascineerde was dat deze persoon het verlangen zei te hebben om ‘uit zijn comfort-zone gepushed te worden’ en op zoek te zijn naar ‘excitement en stimuli’. Er was angst voor teleurstelling, verveling en (grote) frustratie.

Again, een valide verlangen en angst (meestal gaan die hand in hand). Maar de correlatie met een gevorderde tantrika zie ik toch niet helemaal… Ik hoor: ‘Kan ik hier nog een kick uithalen?’

Een beetje achtergrond: Tantra is medio 1960 naar het westen gereisd en heeft in die reis ironisch genoeg nogal een identiteitsverwarring opgedaan. Veel van wat tegenwoordig aangeboden wordt (mijn werk included) zou er dan ook goed aan doen om er voor uit te komen dat het een mix is van allerlei stromingen, samen te vangen onder de noemer ‘neo-tantra’, waar de klassieke tantra (mogelijk) een onderdeel van is.

In ieder geval zijn er allerlei scholen die zijn gaan werken met het ‘shock-effect’. Vanuit eeuwenoude tradities werden/worden er verschillende technieken en inwijdingen gebruikt die dit shock-effect in zich hebben, maar in de klassieke context worden deze technieken enkel toegepast op een al bijzonder getrainde geest.

Het nut van shock/uitputting/uitdaging is dat je (voor dat moment) je ego-structuur achter je laat. Omdat hetgeen je ervaart niet past binnen de plaatjes die je van jezelf en de wereld hebt gemaakt krijg je als het ware een instant persoonlijkheidscrisis die tot een groot gevoel van bevrijding kan leiden.

Echter kan een dergelijke ervaring evengoed leiden tot een gefrituurd zenuwstel (instant bevriezing, dissociatie of opbranden op je sympatische overdrive) en potentieel tot (her-)traumatisering.

Een tweede reden dat ik hier door de jaren heen veel zorgvuldiger mee omga is omdat het simpelweg de vinger de ‘verkeerde’ kant op wijst… In plaats van naar de maan te wijzen (innerlijke vrijheid) komen mensen terug voor hun volgende ‘fix’ en zo wordt een afhankelijkheid van shock-ervaringen gepaard met en bevrijdend gevoel van adrenaline in een jasje van een ‘spirituele verslaving’ gegoten.

Tantra is een zijnspad. Een pad van inclusie, van ‘ja’. Van het omarmen van de totale menservaring. Het nodigt je uit in een steeds grotere intimiteit met dit moment, met deze ervaring precies zoals die is. Of dit nu frustratie, excitement, angst of gelukzaligheid is.

‘Gevorderd’ betekent voor mij dat je jezelf kan dragen en dat je (d.m.v. beoefening) in staat bent volledig eigenaarschap te nemen over je eigen ervaring en projecties. Dat maakt natuurlijk ook dat je minder bang bent voor je eigen levensenergie en die van de ander. Het betekent dus ook dat je in staat bent om jouw retraite-ervaring te creëren in plaats van haar te consumeren. Vaak liggen in de meest eenvoudige oefeningen de diepste dieptes besloten. En dat wordt dan weer veelal vooral door geoefende ogen waargenomen...

In mijn ervaring worden mensen hoe langer ze het pad van tantra beoefenen gevoeliger voor de nuances, komen ze gemakkelijker in verwondering en zijn ze nieuwsgierig naar hun ervaring omdat ze niet langer totaal versmolten zijn met hun 'verhaal' van emoties en gedachten. Dat laatste maakt natuurlijk wel dat we in een 'gevorderde' setting minder bezig zijn met het scheppen van de randvoorwaarden en daarmee 'directer' kunnen werken met een grote verscheidenheid aan ervaringen.

Zo wat tamelijk incomplete overpeinzingen.
Ik ben benieuwd wat jouw ideeën hierover zijn:

→ Wat is tantra voor beginners?
→ Wat is tantra voor gevorderden?
→ En nu we toch bezig zijn, wat is tantra (voor jou)?

Ga je mee op reis?

Liefs,
Chris